چرا سود پرک ؟

سود پرک یکی از مواد شیمیایی پرکاربرد در صنعت است. در واقع سود پرک همان سدیم هیدروکسید است که در سطح تجاری آن را کاستیک سودا نیز می نامند. فرمول شیمیایی سدیم هیدروکسید NaOH است. این ماده از ترکیب سدیم ، هیدروژن و اکسیژن تشکیل شده است. سود پرک یکی از مواد شیمیایی پرکاربرد در صنعت است. در واقع سود پرک همان سدیم هیدروکسید است که در سطح تجاری آن را کاستیک سودا نیز می نامند. فرمول شیمیایی سدیم هیدروکسید NaOH است. این ماده از ترکیب سدیم ، هیدروژن و اکسیژن تشکیل شده است. این ماده کاربردهای خاص و ویژه ای دارد و در بین مصرف کنندگان مختلف با اسم های مختلفی شناخته می شود. در واقع سود پرک با نام هایی از قبیل سود سوز آور، سدیم هیدروکسید، سود کاستیک، سود جامد و … شناخته می شود و اگر با چنین نام هایی در هنگام خرید سود پرک مواجه شدید تعجب نکنید. سود پرک سفید رنگ، مایع و بدون بو است. این ماده همانطور که از فرمول شیمیایی آن نیز مشخص است یک ماده قلیایی است. ناگفته نماند که سدیم هیدروکسید یک ماده خورنده محسوب می شود و باید در هنگام استفاده از آن دقت کافی صورت پذیرد. بهتر است در هنگام استفاده از کاستیک سودا از دستکش استفاده شود، چرا که تماس آن با پوست می تواند مشکلاتی را برای پوست ایجاد کند.
ویژگی های سود پرک
سود پرک ویژگی های خاصی دارد و به همین علت در صنایع مختلف کاربرد دارد. به جرات می توان گفت که این ماده یکی از پرکاربردترین مواد شیمیایی در صنایع مختلف است.
برخی از ویژگی های سود پرک را به صورت خلاصه در ادامه مطرح خواهیم کرد.میزان حلالیت سود پرک ۱۱۱گرم در ۱۰۰ میلی لیتر آب ۲۰ درجه است. البته این میزان حلالیت در حلال هایی مثل گلیسیرین، اتانول و متانول به نسبت مساوی است. یکی دیگر از ویژگی های سود پرک، چربی بر بودن این ماده است.
همین ویژگی سدیم هیدروکسید باعث شده تا در بسیاری از صنایع به کار گرفته شود. چربی بر بودن سود سوزآور بسیار زیاد و قابل توجه است. البته باز هم تاکید می شود که برای استفاده از این ماده باید موارد ایمنی رعایت شود تا از آسیب های احتمالی جلوگیری به عمل آید.کاستیک سودا خنثی کننده محیط های اسیدی است. با توجه به قلیایی بودن این ماده، از سدیم هیدروکسید برای خنثی نمودن محیط های اسیدی استفاده می شود. محیط های اسیدی مختلف به کمک این ماده خنثی می شود. به همین علت است که سود پرک را یک تنظیم کننده PH محیط می نامند.همین ویژگی های فوق العاده سود پرک توانسته کاربرد آن را صنعت گسترده کرده و از آن یک ماده همه کاره بسازد.
کاربرد سود پرک
سود پرک کاربرد فراوانی در صنایع مختلف برای تولیدات مختلف دارد و به همین منظور اهمیت بسیار زیادی برای تولیدات کشور دارد. در واقع کمبود سود کاستیک در کشور می تواند آسیب های جدی به صنایع مختلف وارد کند.
در ادامه با برخی از کاربردهای کاستیک سودا آشنا خواهیم شد:
• سود پرک در صنایع غذایی
– سود پرک در صنایع کنسرو سازی کاربرد دارد. کاربرد این ماده در قلیایی کردن است و به صورت بسیار رقیق مورد استفاده قرار می گیرد.
– صنایع تولید شیر جایگاه دیگری است که از سود پرک استفاده می شود.
– در تصفیه آب نیز از و صنایع مختلفی که با تصفیه آب سر و کار دارند از کاستیک سودا استفاده می شود.
– تولید کاکائو، تولید شکلات و تولید کارامل از دیگر کاربردهای صنعتی سدیم هیدروکسید است. همچنین در تولید نوشابه های گازدار نیز از این ماده استفاده می شود.
– شیرین کردن زیتون نیز یکی از کاربردهای خاص این ماده است. البته استفاده از آن باید به صورت صنعتی و علمی باشد تا مشکلی برای بدن انسان ایجاد نکند.
– برای شستن سبزی و میوه در صنایع غذایی از سود پرک استفاده می شود. البته مشخص است که منظور در صنعت غذا است و برای استفاده خانگی توصیه نمی شود.
– تصفیه روغن، تولید قند، تولید شکر و … از دیگر موارد استفاده از سدیم هیدروکسید در صنایع غذایی است.
• سود پرک در صنایع دارویی
در صنایع دارویی از سود پرک استفاده می شود. این ماده در ساخت برخی داروها مورد استفاده قرار می گیرد. برای مثال در ساخت داروی آسپیرین که یک مسکن است یه میزان کم از سدیم هیدروکسید استفاده می شود. همچنین داروهایی که مربوط به انعقاد خون هستند از جمله داروهایی هستند که در ساخت آن ها از کاستیک سودا استفاده شده است.
• سود پرک در صنایع فلزات و آبکاری
در صنایع مختلفی که مربوط به فلزات می شوند نیز از سدیم هیدروکسید استفاده می شود. از این ماده به ویژه در صنایع تولید آلومینیوم و روی استفاده می شود. همچنین صنعت تولید شیشه نیز از مکان هایی است که سود پرک مورد استفاده قرار می گیرد. گالوانیزه ها و انواع صنایع آبکاری نیز به این ماده نیاز دارند.
• سود پرک در صنایع آرایشی بهداشتی
از سود پرک در ساخت انواع لوازم آرایش بهداشتی استفاده می شود. انواع کارخانجات تولید لوازم آرایشی در ایران، سالانه میزان قابل توجهی از سود پرک در تولیدات خود مصرف می کنند. علم استفاده از این ماده قلیایی در تولیدات آرایشی بسیار مهم و البته پیچیده است.
• سود پرک در صنایع تولید جرم گیر
همانطور که در ویژگی های خاص کاستیک سودا بیان شد، این ماده یک چربی بر قوی است. مشخص است که از این ماده برای تولیداتی که با هدف جرم گیری و بردن ساده تر چربی تولید می شود مورد استفاده قرار می گیرد. این صنایع از سود پرک به میزان زیادی استفاده می کنند. البته استفاده از سود پرک به صورت خالص برای جرم گیری اصلا توصیه نمی شود.
• سود پرک در صنایع صابون سازی و مواد شوینده
در ساخت صابون از مواد قلیایی بسیار زیادی استفاده می شود که یکی از مهمترین آن ها سود پرک است. همچنین مواد شوینده مختلف مثل مواد سفید کننده از سدیم هیدروکسید بهره می برند.
• سود پرک در صنایع کاشی سازی
از دیگر کاربردهای کاستیک سودا، کاربرد آن در صنایع کاشی و سرامیک سازی است. استفاده از این ماده در این صنعت باعث افزایش استحکام مواد تولیدی خواهد شد.
• سود پرک در صنایع باتری سازی
باتری که یکی از مهمترین محصولاتی است که با محیط های قلیایی و اسیدی سر و کار دارد و سود پرک به عنوان یک ماده شدیدا قلیایی کاربرد فوق العاده ای در صنایع باتری سازی دارد.
• سود پرک در صنایع تولید الکل
از صنایع مهمی که سود پرک نقش زیادی در آن دارد، صنعت تولید الکل است. در ساخت الکل از این ماده شیمیایی استفاده می شود. میزان استفاده از سدیم هیدروکسید بستگی به غلظت و کاربرد الکل خواهد داشت.
• سود پرک در صنایع نساجی، رنگ رزی، چرم و ابریشم مصنوعی
در تولیدات نساجی و همچنین چرم سازی از کاستیک سودا استفاده می شود. همچنین کارخانجات رنگ رزی نیز میزان قابل توجهی از سود پرک استفاده می کنند. همچنین در ساخت ابریشم مصنوعی نیز از سود کاستیک استفاده می شود.
• سود پرک در صنایع کارتن سازی
در صنایع کارتن سازی نیز از مواد قلیایی از جمله سدیم هیدروکسید استفاده می شود.
• سود پرک در صنایع نفت، گاز و پتروشیمی
یکی از کاربردهای خاص کاستیک سودا صنایع بالادستی یعنی صنعت نفت و گاز و پتروشیمی است. همین کاربرد باعث شده تا این ماده به نوعی یک ماده شیمیایی استراتژیک محسوب شود و برای تولید آن در کشور تلاش ویژه ای به عمل آید.
• سود پرک در صنایع تولید مواد شیمیایی
• سود پرک در صنایع تولید چسب
• و…

 
همانطور که مشخص است این ماده کاربردهای فراوانی در صنایع مختلف داشته و به همین علت سود پرک را می توان به عنوان یک ماده مادر در صنعت شناخت. استفاده صحیح و درست و بهینه از این ماده البته بسیار مهم و حائز اهمیت است. کیفیت سدیم هیدروکسید به ویژه در کاربردهایی که به صورت خوراکی است بسیار مهم و حائز اهمیت است که باید مورد توجه تولیدکنندگان قرار گیرد.